ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ. ਕਸ਼ਮੀਰ ਖੇਤਰ ਦੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਦੇ ਬੈਸਰਨ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਕਾਇਰਤਾਪੂਰਨ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਕਈ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਈਆਂ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 20 ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸਦੀ ਅਜੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਜ਼ਖਮੀਆਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੇ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ ਘੇਰ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਤਲਾਸ਼ੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਕੰਮ ਫੌਜ, ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਸੀਆਰਪੀਐਫ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਟੀਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਕਸ਼ਮੀਰ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕਮਰ ਖੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ…
ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਬੈਠੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਕਾ ਘਬਰਾਹਟ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹੀ, ਹੰਦਵਾੜਾ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੈਫੁੱਲਾ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹੁਣ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਦਹਿਸ਼ਤ ਫੈਲਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਦਾ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨ ਵੀ ਇਸਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਹਮਲਾ ਕਰਕੇ ਡਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਜਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਦੱਸੋ ਕਿ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਕਦੋਂ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ। ਆਓ ਇਹ ਵੀ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੀਏ ਕਿ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।
18 ਮਈ 2024: ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜੋੜੇ ‘ਤੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ
ਜੈਪੁਰ ਦੇ ਇੱਕ ਜੋੜੇ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਾ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ, ਜੋ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਮਰਥਿਤ ਅੱਤਵਾਦ ਦੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਪ੍ਰਤੀ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
9 ਜੂਨ 2024: ਰਿਆਸੀ ਵਿੱਚ ਬੱਸ ‘ਤੇ ਹੋਇਆ ਹਮਲਾ
ਧਾਰਾ 370 ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜ਼ਾਕਿਰ ਮੂਸਾ, ਹਮੀਦ ਲਹਿਰੀ, ਬੁਰਹਾਨ ਕੋਕਾ, ਅੱਬਾਸ ਗਾਜ਼ੀ, ਰਿਆਜ਼ ਨਾਇਕੂ, ਹੁਰੀਅਤ ਨੇਤਾ ਅਸ਼ਰਫ ਸਹਿਰਾਈ ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਪੁੱਤਰ ਜੁਨੈਦ ਸਹਿਰਾਈ, ਗਾਜ਼ੀ ਹੈਦਰ ਅਤੇ ਬਾਸਿਤ ਅਹਿਮਦ ਡਾਰ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਟੁੱਟ ਗਈ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਤੋਂ ਜੰਮੂ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ਾਂ ਰਚੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਰਿਆਸੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਇੱਕ ਬੱਸ ‘ਤੇ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ 9 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ 33 ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ।
14 ਨਵੰਬਰ 2005 ਨੂੰ ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਹਮਲਾ
ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਦੇ ਲਾਲ ਚੌਕ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ‘ਪੈਲੇਡੀਅਮ ਸਿਨੇਮਾ’ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇੱਕ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੀਆਰਪੀਐਫ ਦੇ ਦੋ ਜਵਾਨ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 2 ਨਾਗਰਿਕ ਵੀ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਾਪਾਨੀ ਸੈਲਾਨੀ ਸਮੇਤ 17 ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ।
4 ਜੁਲਾਈ 1995: ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦਾ ਅਗਵਾ
ਪਹਿਲਗਾਮ ਦੇ ਲਿੱਦੜਵਾਟ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਹਰਕਤ-ਉਲ-ਅੰਸਾਰ ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਛੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਦੋ ਗਾਈਡਾਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਸੈਲਾਨੀ ਅਮਰੀਕਾ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ, ਨਾਰਵੇ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਤੋਂ ਸਨ। ਇੱਕ ਸੈਲਾਨੀ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਚੀਅਨ ਓਸਟਰੋ, ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਘਿਨਾਉਣੀ ਅਤੇ ਕਾਇਰਤਾਪੂਰਨ ਅਗਵਾ ਦੀ ਘਟਨਾ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਮਸੂਦ ਅਜ਼ਹਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਾਦੀ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਸੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਸਰਗਰਮ ਸਨ।
ਸਾਲ 2000: ਅਨੰਤਨਾਗ ਅਤੇ ਡੋਡਾ ਵਿੱਚ ਹਮਲੇ
ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ, ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਅਨੰਤਨਾਗ ਅਤੇ ਜੰਮੂ ਖੇਤਰ ਦੇ ਡੋਡਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਜਾ ਰਹੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਹਮਲੇ 1 ਅਤੇ 2 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਸਗੋਂ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅਨੰਤਨਾਗ ਅਤੇ ਡੋਡਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 100 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ। 2 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਪਹਿਲਗਾਮ ਦੇ ਨੂਨਵਾਨ ਬੇਸ ਕੈਂਪ ਨੂੰ ਵੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ 21 ਸ਼ਰਧਾਲੂ, 7 ਸਥਾਨਕ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਅਤੇ 3 ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ।
20 ਜੁਲਾਈ 2001: ਇੱਕ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਕੈਂਪ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ
ਅਮਰਨਾਥ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਗੁਫਾ ਮੰਦਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਕੈਂਪ ‘ਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ 13 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ 15 ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਜਾਨ ਗਵਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 8 ਸ਼ਰਧਾਲੂ, 3 ਸਥਾਨਕ ਨਾਗਰਿਕ ਅਤੇ 2 ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ?
ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਹਰੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਫੈਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸੈਲਾਨੀ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਹੋਟਲ, ਟੈਕਸੀ, ਗਾਈਡ ਆਦਿ ਨੌਕਰੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਅਸਥਿਰਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼
ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਉਹ ਅੱਤਵਾਦ ਨੂੰ ਪਾਲਦਾ ਹੈ। ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸੈਲਾਨੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਸੁਨੇਹਾ ਦੇਵੇਗਾ ਕਿ ਕਸ਼ਮੀਰ ਸ਼ਾਂਤ ਅਤੇ ਆਮ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣਾ
ਸੈਲਾਨੀਆਂ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਕੇ, ਅੱਤਵਾਦੀ ਇਹ ਸੁਨੇਹਾ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਸ਼ਮੀਰ ਅਜੇ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਵੱਡੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਛਵੀ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬੇਨਕਾਬ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਹਰ ਵਾਰ ਅਪਮਾਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਵਿਚਕਾਰ ਅਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼
ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਾਦੀ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਤ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅੱਤਵਾਦੀ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਕਿ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ।