Business News: ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸ਼ਰਾਬ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸ਼ਰਾਬ ‘ਤੇ ਐਕਸਾਈਜ਼ ਡਿਊਟੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮੈਕਡੌਵੇਲਜ਼ ਅਤੇ ਜੌਨੀ ਵਾਕਰ ਵਰਗੀਆਂ ਬ੍ਰਾਂਡੇਡ ਵਿਸਕੀ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਅਸਮਾਨ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਆਮ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੀ ਜੇਬ ‘ਤੇ ਪਵੇਗਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਰਾਜ ਦੇ ਮਾਲੀਏ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਫੈਸਲੇ ਤਹਿਤ, IMFL (ਭਾਰਤੀ-ਨਿਰਮਿਤ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸ਼ਰਾਬ) ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ‘ਤੇ ਐਕਸਾਈਜ਼ ਡਿਊਟੀ ਉਤਪਾਦਨ ਲਾਗਤ ਦਾ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਇਸਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ 4.5 ਗੁਣਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਜੇਕਰ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਬ੍ਰਾਂਡ ਦੀ ਉਤਪਾਦਨ ਲਾਗਤ 260 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਹੁਣ ਇਸ ‘ਤੇ 1170 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਮੈਕਡੌਵੇਲਜ਼ ਵਾਲਾ ਜੌਨੀ ਵਾਕਰ ਬਹੁਤ ਮਹਿੰਗਾ ਪਵੇਗਾ
- ਦੇਸੀ ਸ਼ਰਾਬ (250 ਮਿ.ਲੀ.): ₹70 ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ ₹80 ਕੀਤੀ ਗਈ
- IMFL: ₹110₹130 ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ ₹205 ਕੀਤਾ ਗਿਆ
- ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਬ੍ਰਾਂਡ: ₹210 ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ ₹330 ਤੋਂ ₹360 ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕੀ ਹੈ?
ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਸਾਲਾਨਾ ਲਗਭਗ 14,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧੂ ਮਾਲੀਆ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਜਟ ਘਾਟੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਲਾਡਕੀ ਬਿਹਾਨ ਯੋਜਨਾ ਵਰਗੇ ਸਮਾਜਿਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਫੰਡ ਦੇਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਵਾਧੂ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵੀਆਂ ਦਰਾਂ ਪੁਰਾਣੇ ਸਟਾਕ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੀਆਂ, ਯਾਨੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੁਕਾਨਦਾਰਾਂ ਕੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਟਾਕ ਹੈ, ਉਹ ਇਸਨੂੰ ਪੁਰਾਣੀ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ ਵੇਚ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਨਵੀਆਂ ਦਰਾਂ ਨਵੀਂ ਡਿਲੀਵਰੀ ‘ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੀਆਂ।
ਸ਼ਰਾਬ ਕੰਪਨੀਆਂ ‘ਤੇ ਅਸਰ
ਸ਼ਰਾਬ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਇਸ ਐਲਾਨ ਦਾ ਅਸਰ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਤੇ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਪਿਰਿਟਸ, ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਬਰੂਅਰੀਜ਼ ਅਤੇ ਅਲਾਈਡ ਬਲੈਂਡਰਜ਼ ਐਂਡ ਡਿਸਟਿਲਰਜ਼ ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਲਗਭਗ 6% ਡਿੱਗ ਗਏ। ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਸ਼ਰਾਬ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਝਟਕਾ ਮੰਨਿਆ ਹੈ।
ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੀ ਜੇਬ ‘ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ
ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਆਮ ਸ਼ਰਾਬ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਪਵੇਗਾ। ਛੋਟੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਜੇਬਾਂ ‘ਤੇ ਹਰ ਵਾਰ 15 ਤੋਂ 50 ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧੂ ਬੋਝ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਬ੍ਰਾਂਡਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 100 ਰੁਪਏ ਤੋਂ 300 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਵਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਇਹ ਕਦਮ ਮਾਲੀਆ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਆਮ ਜਨਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਉਦਯੋਗ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੇਗਾ। ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਵਧਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਸ਼ਰਾਬ ਜਾਂ ਨਕਲੀ ਬ੍ਰਾਂਡਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਨਾ ਕਰਨ।