ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਭਾਰੀ ਕੀਮਤ: ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦਾ ਵਟਾਂਦਰਾ

ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਨਿਊਜ. ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਨਾਲ ਭਿੱਜੇ ਦਿਨ ਸ਼ਾਇਦ ਕੁਝ ਰਾਹਤ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਵਿਚੋਲਗੀ ਹੇਠ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਵਿਚਕਾਰ 60 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਇਸ ਸੌਦੇ ‘ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਹਰ ਪਹਿਲੂ ‘ਤੇ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸੌਦੇ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਜ਼ਿੰਦਾ ਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਸਗੋਂ 180 ਮ੍ਰਿਤਕ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਸੌਂਪਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

125 ਫਲਸਤੀਨੀ ਕੈਦੀ ਰਿਹਾਅ

ਹਮਾਸ ਦੁਆਰਾ ਬੰਦੀ ਬਣਾਏ ਗਏ 28 ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤਿਆਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ। ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ 125 ਫਲਸਤੀਨੀ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ 180 ਲਾਸ਼ਾਂ ਵਾਪਸ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਮ੍ਰਿਤਕ ਬੰਧਕਾਂ ਵਜੋਂ ਸੌਂਪੇਗਾ। ਇਹ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਸਿਰਫ਼ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਸੌਦਾ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਮਿਸਰ-ਕਤਰ ਦੇ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਵੀ ਗਵਾਹ ਬਣਿਆ

ਇਸ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੀ ਸਕ੍ਰਿਪਟ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ, ਕਾਹਿਰਾ ਅਤੇ ਦੋਹਾ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਗਈ ਸੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਰਗਰਮ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਕਤਰ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਇਸ ਸੌਦੇ ਵਿੱਚ ਵਿਚੋਲੇ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਇਸ ਸੌਦੇ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਮਾਸ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਜਾਂ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਤੱਕ ਆਪਣਾ ਫੈਸਲਾ ਐਲਾਨਣ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੌਦੇ ਲਈ ਹਮਾਸ ਦੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋਣ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਬਾਅ ਵੀ ਹੈ। ਜਰਮਨੀ, ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਰਗੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਮਤਾ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਰਗੇ ਮੁਸਲਿਮ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਹਮਾਸ ‘ਤੇ ਵੀ ਜੰਗਬੰਦੀ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਦਬਾਅ ਹੈ।

ਗ੍ਰੇਟਾ ਥਨਬਰਗ ਵੀ ਇਸ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਕੁੱਦ ਪਈ

ਗਾਜ਼ਾ ਪ੍ਰਤੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੁੱਸਾ ਇੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਤਾਵਰਣ ਕਾਰਕੁਨ ਗ੍ਰੇਟਾ ਥਨਬਰਗ ਹੁਣ ਮਨੁੱਖੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲੈ ਕੇ ਗਾਜ਼ਾ ਪਹੁੰਚ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਫਰਾਂਸੀਸੀ-ਫਲਸਤੀਨੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਰੀਮਾ ਹਸਨ ਵੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਯਾਤਰਾ ਫ੍ਰੀਡਮ ਫਲੋਟੀਲਾ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਮਾਨਵਤਾਵਾਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। 31 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਗਾਜ਼ਾ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵੱਲੋਂ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਵੀ ਹੋਈ ਹੈ।

ਗਾਜ਼ਾ ਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦਿਓ, ਪਰ ਕਿਸ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ?

ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਜੰਗਬੰਦੀ ਸੱਚਮੁੱਚ ਸਥਾਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵੱਲ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਹੋਵੇਗੀ, ਜਾਂ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮਜਬੂਰੀ ਹੈ? ਜਦੋਂ ਕੈਦੀਆਂ ਦੇ ਬਦਲੇ ਪਿੰਜਰਾਂ ਲਈ ਸੌਦੇਬਾਜ਼ੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖਤਾ ਕੀ ਕੀਮਤ ਅਦਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਸ਼ਾਇਦ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਦਾ ਸਮਝੌਤਾ ਉਸੇ ਦਬਾਅ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਹੁਣ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ – ਕਿ ਗਾਜ਼ਾ ਨੂੰ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।