ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਪਹਿਲਾ ਡਾਈਵਿੰਗ ਸਪੋਰਟ ਜਹਾਜ਼ ਆਈਐਨਐਸ ਨਿਸਤਾਰ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰ 300 ਮੀਟਰ ਤੱਕ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਭਾਰ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਹ 118 ਮੀਟਰ ਲੰਬਾ ਵੀ ਹੈ।
ਆਈਐਨਐਸ ਨਿਸਤਾਰ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਲਿਮਟਿਡ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਈਐਨਐਸ ਨਿਸਤਾਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਸੰਜੇ ਸੇਠ ਅਤੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀ ਐਡਮਿਰਲ ਦਿਨੇਸ਼ ਕੇ ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਸੌਂਪਿਆ ਗਿਆ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਹੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਕੋਲ ਅਜਿਹਾ ਜਹਾਜ਼ ਹੈ।
ਜਲ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀ ਨੇ ਕਿਹਾ – ਭਾਰਤ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਪਣਡੁੱਬੀ ਬਚਾਅ ਭਾਈਵਾਲ ਬਣਿਆ
ਜਲ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀ ਐਡਮਿਰਲ ਦਿਨੇਸ਼ ਕੇ ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਈਐਨਐਸ ਨਿਸਤਾਰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੀ ਸੰਚਾਲਨ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਕਮਿਸ਼ਨਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ‘ਪਣਡੁੱਬੀ ਬਚਾਅ ਭਾਈਵਾਲ’ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
ਮੰਤਰੀ ਸੇਠ ਨੇ ਕਿਹਾ- ਭਾਰਤ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਦੇ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਵੀ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਰੱਖਿਆ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਸੰਜੇ ਸੇਠ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਆਈਐਨਐਸ ਨਿਸਤਾਰ ‘ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ’ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ 120 ਐਮਐਸਐਮਈ (ਛੋਟੇ ਉਦਯੋਗ) ਅਤੇ 80% ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਸਮੱਗਰੀ ਨੇ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਉਦਯੋਗ ਹੁਣ ਇੰਨਾ ਸਮਰੱਥ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਦੇ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਵੀ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।’
ਡਾਈਵਿੰਗ ਸਪੋਰਟ ਜਹਾਜ਼ ਕੀ ਹਨ?
ਡਾਈਵਿੰਗ ਸਪੋਰਟ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਗੋਤਾਖੋਰੀ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਜਹਾਜ਼ ਗੋਤਾਖੋਰਾਂ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲਿਜਾਣ, ਉੱਥੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਸਪਲਾਈ, ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਕੰਟਰੋਲ ਚੈਂਬਰ, ਰੋਬੋਟਿਕ ਉਪਕਰਣ (ਆਰਓਵੀ) ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ ਵਿੱਚ ਫਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਦੇਸ਼ਾਂ ਕੋਲ ਅਜਿਹੇ ਜਹਾਜ਼ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੀ ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।